Hieronder lees je een update over de activiteiten van de Landelijke Werkgroep Tweede Lijn van het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek (SVA). Blijf ook op de hoogte van de activiteiten van de werkgroep en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
1. Externe presentaties
De Werkgroep Tweedelijn schoof in september aan bij de Digestive Disease Days, een sessie geïnitieerd door de Maag Lever Darm Stichting om te kijken hoe alcoholpreventie opgezet kan worden op diverse Maag Darm Lever Afdelingen binnen ziekenhuizen. Andrea Rozema vertelde hier, in een meeting met ongeveer 500 aanwezige Maag- Darm- en Leverartsen, over de succesvolle alcoholinterventie van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. De interventie is opgezet door Jacqueline Bisschop en Henk-Marijn de Jonge, M.D., Ph.D. en het door ons uitgevoerde onderzoek op hun Maag Darm Lever Afdeling.
Lees meer over deze interventie van het Jeroen Bosch Ziekenhuis.
Wil je zelf met alcoholpreventie aan de slag in jouw ziekenhuis? Download dan onze Handreiking Implementatie vroegsignalering alcoholproblematiek in ziekenhuizen, gemaakt vanuit de Landelijke Werkgroep Tweedelijn.
Ook gaat de Werkgroep Tweedelijn een invited lecture geven tijdens de Dutch Liver Week tijdens het Symposium over Leefstijl en Leverziekten op donderdag 30 september. Bekijk het programma. De titel van Andrea haar presentatie is: Alcoholpreventie: hoe kan dit opgezet worden binnen ziekenhuizen en welke lessen nemen we mee van de Rookvrije Generatie? Andrea zal o.a. wat mogen vertellen over de activiteiten van de werkgroep Tweede Lijn.
2. Inventarisatie vroegsignalering in de GGZ
In 2021 houdt de Werkgroep Tweede Lijn zich bezig met onderzoek naar aandacht voor de vroegsignalering van alcoholproblematiek binnen het GGZ-veld. De in totaal 17 interviews worden momenteel geanalyseerd. Van de onderzoeksresultaten wordt een Nederlandse publiekssamenvatting en een wetenschappelijke publicatie geschreven. Ook vormen de onderzoeksresultaten de basis voor de ontwikkeling van een handreiking voor de vroegsignalering van alcoholproblematiek binnen het GGZ-werkveld.
3. Praktische zakkaarten
De Werkgroep Tweede Lijn is bezig met het ontwikkelen van praktische zakkaarten met daarop informatie over de schadelijkheid van alcohol en mogelijke handelingsperspectieven, met als doel het bewustzijn rondom alcoholgebruik te vergroten. Er zullen verschillende versies zakkaarten worden ontworpen die afgestemd zullen worden op specifieke doelgroepen. Als eerste zullen er zakkaarten ontworpen worden voor ziekenhuisprofessionals en ggz-professionals, maar ook voor burgers in de tweedelijn zelf. Mogelijk worden later ook andere SVA werkgroepen betrokken voor een zakkaart die afgestemd wordt op hun specifieke doelgroep.
4. Werkbezoek Jeroen Bosch Ziekenhuis
Op vrijdag 1 oktober vindt de 7e werkgroepbijeenkomst plaats van de Werkgroep Tweede Lijn. In tegenstelling tot de digitale bijeenkomsten van het afgelopen jaar, bezoekt de werkgroep nu één van hun kansrijke projecten: het “Project Alcoholproblematiek” op de Maag-, Darm- en Leverziekten (MDL) afdeling van Jeroen Bosch Ziekenhuis. Na een algemeen inhoudelijk gedeelte, volgt een presentatie van Maag-Darm-Lever arts Henk-Marijn de Jonge en Verpleegkundige en Science Practitioner Jacqueline Bisschop over hun project in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. De bijeenkomst wordt afgesloten met een lunch en een rondleiding.
5. In de spotlight: Kansrijk project: “Project Alcoholproblematiek” van het Jeroen Bosch ziekenhuis
In de SVA-nieuwsbrieven introduceren we telkens één van onze kansrijke projecten. We trappen af met het “Project Alcoholproblematiek” van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Op de afdeling MDL-afdeling van dit ziekenhuis is sinds medio 2019 het nieuwe protocol ‘Project alcoholproblematiek’ gestart. Onderdeel hiervan is de opname van het screeningsinstrument AUDIT-C in het elektronisch patiëntendossier, waardoor in anamneses standaard gevraagd wordt naar alcoholgebruik. Bij een verhoogde waarde alcoholgebruik nemen verpleegkundigen de volledige AUDIT af. Op basis van de scores worden verschillende, aanvullende acties ondernomen:
- 0-7 (laag risico): geen interventie
- 8-15 (toenemend risico): ga gesprek aan, geef advies, geef folder ‘wat iedereen over alcohol zou moeten weten’
- 16-19 (verhoogd risico): ga gesprek aan, geef advies, geef folder, vraag psychiatrie in consult (medicatie) en overweeg Multidisciplinair Overleg (MDO)
- 20+ (hoog risico): ga gesprek aan, geef advies, geef folder, vraag psychiatrie in consult (medicatie) en meld patiënt aan voor MDO
Als onderdeel van het project zijn alle MDL-verpleegkundigen geschoold in motiverende gespreksvoering en hoe om te gaan met alcoholproblematiek. Daarnaast wordt er tweemaal per week een MDO georganiseerd voor patiënten met een verhoogd of hoog risico op alcoholproblematiek. Hieraan nemen verschillende interne en externe partijen deel (o.a. arts(-assistent), verpleegkundige, psychiatrie, medisch maatschappelijk werk, maatschappelijk werk uit de wijk) om passende zorg in te zetten voor de betreffende patiënten. Tot slot wordt het project momenteel uitgebreid naar verschillende ziekenhuisafdelingen van het JBZ, waaronder de Spoedeisende Hulp en Neurologie.
De werkgroep Tweede Lijn heeft het project in de afgelopen 1.5 jaar gevolgd met verschillende deelonderzoeken, met als doel deze werkwijze in kaart te brengen.
6. Versterking Werkgroep Tweede Lijn
Per 1 september wordt de werkgroep Tweede Lijn verder versterkt met een tweede junior onderzoeker vanuit Tranzo, Tilburg University: Fieke van den Bulck. Samen met de andere junior onderzoeker Nathalie Kools, senior onderzoeker Andrea Rozema en voorzitter Rianne Kasander wordt er aan verschillende producten gewerkt voor de werkgroep Tweede lijn.