Over het SVA
Het SVA staat voor een samenleving waar problematisch alcoholgebruik zo veel mogelijk wordt voorkomen – en als er toch sprake van is, tijdig wordt (h)erkend en behandeld.
Wij dragen daaraan bij door ervoor te zorgen dat mensen met (risico op) problematisch alcoholgebruik sneller worden herkend en effectieve ondersteuning krijgen.
Dit doen wij enerzijds door te stimuleren dat mensen zelf onderkennen dat zij problemen hebben met hun alcoholgebruik en hulp zoeken. Anderzijds door de hulpverlening toegankelijker en effectiever te maken. Onze aandacht gaat vooral uit naar het wegnemen van drempels tot hulpverlening, het agenderen van het belang van vroegsignalering bij professionals, vrijwilligers en naasten en het faciliteren van deze groepen, zodat zij adequaat signaleren en hulp bieden of doorverwijzen. Kijk ook eens op allesoverdrinken.nl, de website voor een gezonder leven met minder alcohol.
Alcoholmisbruik herkennen en voorkomen
Vroegtijdige herkenning en erkenning van alcoholmisbruik en alcoholafhankelijkheid is van groot belang bij het terugdringen en voorkomen van alcoholproblematiek.
In een vroeg stadium ingrijpen kan zorgen voor vermindering van problematisch alcoholgebruik en geeft de beste kansen op herstel. Dat is vooral van belang voor kwetsbare en/of hoog risicogroepen: jongvolwassenen; senioren (55plus) en mensen die zwanger zijn of willen worden en jonge moeders die borstvoeding geven.
Het SVA staat voor een samenleving waar problematisch alcoholgebruik zo veel mogelijk wordt voorkomen – en als er toch sprake van is, tijdig wordt (h)erkend en behandeld.
Veelgestelde vragen over het SVA
Wat is ‘vroegsignalering alcoholproblematiek’?
Het door de alcoholgebruiker zelf, zijn/haar omgeving of een zorgprofessional op tijd (voordat het gebruik problematisch is) erkennen en herkennen van alcoholgebruik wat potentieel problematische vormen aan kan gaan nemen. Idealiter volgt op de erkenning een passende interventie die helpt om het alcoholgebruik onder controle te krijgen.
Wat wordt er op dit moment aan vroegsignalering gedaan?
Er bestaat nu een aantal richtlijnen, protocollen en interventies gericht op vroegsignalering alcoholproblematiek bij verschillende doelgroepen. Echter is deze kennis versnipperd en geven ze geen eenduidig advies. Het aanbod is in kaart gebracht door het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek. Het aanbod wordt waar mogelijk versterkt, geüpdatet, vereenvoudigd, gestructureerd en indien nodig aangevuld.
Waarom is de vroegsignalering nu nog onvoldoende geregeld/georganiseerd?
Het thema vroegsignalering alcoholproblematiek staat bij velen niet hoog genoeg op de agenda. Dit ligt aan verschillende factoren, waarbij valt te denken aan: onvoldoende breed bewustzijn van de schadelijkheid van alcohol, beperkte kennis of beschikbaarheid van effectieve interventies, en praktische zaken zoals beperkte tijd en het ontbreken van vaardigheden bij professionals en financiering voor preventietaken.
Waarom is het SVA opgericht?
Mensen met een (beginnend) alcoholprobleem zijn vaak geneigd te ontkennen dat er sprake is van een probleem, of zijn zich daar niet altijd van bewust. Alcoholproblemen worden ook door de sociale en professionele omgeving lang niet altijd herkend. Interveniëren in een vroeg stadium kan zorgen voor vermindering van problematisch alcoholgebruik en geeft de beste kansen op herstel. Tot dusver verloopt vroegsignalering nog niet zoals gewenst. Om professionals te stimuleren tot en ondersteunen bij de vroegsignalering van alcoholproblematiek is een stevige impuls nodig. Daarom is het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek (SVA) opgericht. In het kader van het SVA slaan partijen met potentiële impact de handen ineen om vroegsignalering te bevorderen.
Wat is het doel van het SVA?
Het SVA zet zich in om problematisch alcoholgebruik terug te dringen, door te zorgen dat mensen met een (beginnend) alcoholprobleem sneller effectieve ondersteuning krijgen.
Het doel van het SVA is om, op basis van inzichten omtrent de belemmeringen die beroepsgroepen en hun doelgroep ervaren, de vroegsignalering van alcoholproblemen in een diversiteit aan settings te stimuleren.
Dat doen wij door enerzijds te stimuleren dat mensen zelf onderkennen dat zij problemen hebben met hun alcoholgebruik en hulp zoeken. Anderzijds doen we dat door hulpverlening toegankelijker en effectiever te maken door het wegnemen van drempels tot hulpverlening, het agenderen van het belang van vroegsignalering bij professionals, vrijwilligers en naasten. Maar ook door het faciliteren van deze groepen zodat zij in staat zijn vroegtijdig problemen te signaleren, hulp te bieden of te verwijzen.
Op welke doelgroepen richt het SVA zich?
In het Nationaal Preventieakkoord zijn een aantal doelgroepen gedefinieerd omdat alcoholgebruik bij deze groepen veel voorkomt of extra schadelijk kan zijn (kwetsbare/hoog risicogroepen). Deze doelgroepen zijn: jongeren/jongvolwassenen, zwangeren, vrouwen die borstvoeding geven of vrouwen die zwanger willen worden, mannen met een kinderwens en ouderen (50+).
Tevens is als doel gesteld het aanbod van (zorg)professionals te versterken in het kader van vroegsignalering.
Daarnaast worden de doelgroepen bezoekers/patiënten specialistische ggz en werknemers betrokken. De eerste groep omdat deze kwetsbaar is en de tweede omdat een groot deel van de Nederlandse bevolking tot de beroepsbevolking behoort. Werkgevers kunnen om deze reden potentieel een groot bereik hebben.
Wie zijn de partners van het SVA?
Een groot aantal partijen heeft in het kader van het Nationaal Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik beloofd zich in te zetten voor de verbetering van vroegsignalering van alcoholproblemen.
Tot deze partijen behoren:
- GGD GHOR Nederland is dé belangenbehartiger voor de publieke gezondheid en veiligheid in Nederland. Als overkoepelende brancheorganisatie van de 25 Gemeentelijke Gezondheidsdiensten (GGD’en) en Geneeskundige Hulpverleningsorganisaties in de Regio (GHOR) werken wij mét en vóór onze leden aan het versterken van de publieke gezondheid en veiligheid in Nederland.
- IkPas is een initiatief van Stichting Positieve Leefstijl. Het doel van IkPas is het creëren van bewustwording om wel of niet te drinken. Om erachter te komen wat alcohol met je gezondheid doet, zetten wij gezamenlijk ons alcoholgebruik voor 30 of 40 dagen op pauze.
- Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) is dé beroepsorganisatie van en door verloskundigen. De KNOV staat voor het leveren van dé beste geboortezorg die zwangeren nodig hebben. De Nederlandse geboortezorg behoort aantoonbaar tot de meest toegankelijke, doelmatige en kwalitatief beste zorg ter wereld. Het levert de best mogelijke start voor elke moeder en ieder kind en is daardoor de basis voor een gezond leven.
- Nederlandse vereniging voor arbeid- en bedrijfsgeneeskunde (NVAB) is dé beroepsvereniging van en voor bedrijfsartsen. Wij staan voor actieve belangenbehartiging en kennisontwikkeling. Zo dragen we bij aan optimale bedrijfsgezondheidszorg en een gezonde, goed functionerende samenleving.
- Tranzo is het wetenschappelijk centrum voor zorg en welzijn van Tilburg School of Social and Behavioral Sciences , Tilburg University. De missie van Tranzo is het verbinden van wetenschap en praktijk op het gebied van zorg en welzijn. Door in co-creatie met de praktijk te werken aan kennisontwikkeling en kennisuitwisseling willen we het evidence based werken bevorderen.
- Trimbos-instituut is hét onafhankelijke kennisinstituut voor alcohol, tabak, drugs en mentale gezondheid. We staan voor een mentaal gezonde samenleving, waarin mensen zoveel mogelijk regie hebben over hun eigen leven en zich verbonden voelen met elkaar.
- Verslavingskunde Nederland is een netwerkorganisatie waarin instellingen voor verslavingszorg, cliëntenvertegenwoordigers en kenniscentra samenwerken om: 1) het behandelbereik van de verslavingskunde te vergroten, 2) het stigma rondom verslaving te doorbreken en de kwaliteit van herstelondersteunende zorg verder te verbeteren.
Afgesproken is om samen te werken onder de vlag van het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek (SVA).
Hoe wordt het SVA gefinancierd?
In het kader van het Nationaal Preventieakkoord problematisch alcoholgebruik ontvangt het SVA financiering van het Ministerie van VWS.
Op de hoogte blijven
We houden u graag op de hoogte over de activiteiten en ontwikkelingen van het SVA. Via onderstaande link kunt u zich inschrijven voor de nieuwsbrief.