Alcoholproblematiek in het ziekenhuis en de ggz

Alcoholproblematiek in het ziekenhuis

Alcoholproblematiek komt vaker voor bij ziekenhuispatiënten dan bij de algemene bevolking. Alcoholgebruik verhoogt het risico op bepaalde aandoeningen, zoals aandoeningen aan het spijsverteringskanaal. Om die reden worden mensen met een alcoholintoxicatie of een factuur na een val bij alcoholintoxicatie soms opgenomen op de Spoedeisende Eerste Hulp (SEH). Daarnaast is alcoholgebruik gerelateerd aan veel andere gezondheidsrisico’s, deze staan weergegeven in figuur 1.

Meer informatie over de gezondheidsrisico’s van alcoholgebruik zijn te vinden in het achtergronddocument.

Een interview met leverarts Bart Takkenberg over hoe hij in aanraking komt met alcoholproblematiek in het ziekenhuis en hoe hij hiermee omgaat is hier te vinden. In de video hieronder legt Maag Darm Leverarts Henk-Marijn de Jonge uit hoe hij te maken krijgt met alcoholproblematiek.

Daarnaast kan alcoholgebruik allerlei mentale en psychosociale problemen veroorzaken. Ook gaat problematisch alcoholgebruik vaak gepaard met andere psychische stoornissen, wat het complex maakt om deze separaat van elkaar te identificeren en behandelen.

Alcoholproblematiek in de GGZ

Alcoholgebruik hangt samen met allerlei mentale en psychosociale problemen. Ook gaat problematisch alcoholgebruik vaak gepaard met psychische stoornissen, wat het complex maakt om deze apart van elkaar te identificeren en behandelen. In figuur 2 staan de mentale en psychosociale risico’s van (problematisch) alcoholgebruik beschreven.

Een uitgebreid overzicht met de risico’s van alcoholgebruik en samenhang met mentale en psychosociale problematiek is hier te vinden. Hieronder is een interview te zien met psychiater Hans Rode, waarin hij uitleg geeft over hoe  zorgprofessionals in de GGZ in aanraking kunnen komen met alcoholproblematiek en hoe ze hiermee omgaan.

Hoe implementeer je (vroeg)signalering van alcoholproblematiek?

De Werkgroep Tweedelijn heeft twee algemene handreikingen ontwikkeld, namelijk voor ziekenhuizen en de GGZ. Hierin worden verschillende stappen beschreven die een zorgprofessional kan uitvoeren, om (vroeg)signalering van alcoholproblematiek te implementeren op de werkvloer.

Stappenplan voor in de ziekenhuizen
Het zorgpad voor vroegsignalering in de ziekenhuizen bestaat uit vier stappen:
1) case finding, 2) screening, 3) kortdurende interventie en stap 4) behandeling.
Hieronder lichten we elke stap kort toe.

Stappenplan voor in de GGZ-instellingen
Het zorgpad voor vroegsignalering in ggz-instellingen bestaat uit drie stappen: 1) pre-screening (aanmelding), 2) screening (intake gesprek), 3) terugkoppeling naar en ondersteuning van client (adviesgesprek & behandeling). Hieronder lichten we elke stap kort toe.

Op basis van de zakkaarten wordt ook een interactieve zakkaart ontworpen. Deze bevat informatie over beide producten, handige tools en relevante websites. De interactieve zakkaart is binnenkort te vinden via bit.ly/interactievezakkaart.

---

Producten en informatie voor de tweede lijn