Alcoholproblematiek bij studenten

De studententijd is een periode in het leven waar jongvolwassenen het meest drinken. De studententijd wordt gekenmerkt als een levensfase vol uitdagingen en verleidingen. Echter kan dit alcoholgebruik grote gevolgen hebben voor de studie, de gezondheid en de veiligheid van jongvolwassenen.

Studenten vaak zware drinkers

Gemiddeld drinken studenten 16 glazen alcohol per week, tegenover de gemiddeld 23 glazen voor leden van studentenverenigingen. Volgende de richtlijnen valt dit zowel onder zware drinkers¹ als overmatige drinkers ²(CBS). Uit de Studentenmonitor (2021) bleek dat slechts 6% van de ondervraagde jong volwassenen niet drinkt.

Alcoholgebruik kan leiden tot verschillende vormen van probleemgedrag, zoals agressie en geweld, onbeschermde seks en ongewenste seksuele ervaringen, verkeersongevallen en verwondingen. Ook gemeenten kampen de laatste jaren met meerdere excessen door alcoholgebruik onder studenten van verenigingen, zoals tijdens de ontgroeningen. In het onderwijs kunnen (de gevolgen) van drankgebruik leiden tot verzuim (kort- en/of langdurend), geheugenproblemen, concentratieproblemen, studievertraging, verminderde studieprestaties en uitval. Studievertraging of –uitval als direct gevolg van zwaar drinken kost het hbo jaarlijks 32,5 miljoen euro en het wo 13,8 miljoen euro.

Belang vroegsignalering

Om gezondheidsproblemen en het ontstaan van een alcoholverslaving op latere leeftijd te voorkomen is het belangrijk dat overmatig alcoholgebruik door jong volwassenen in een zo vroeg mogelijk stadium herkend wordt. De hoge alcoholinname onder de studentenpopulatie vergroot namelijk het risico op gezondheidsproblemen en het ontstaan van een alcoholverslaving. Naarmate een verslaving zich verder ontwikkelt wordt het steeds moeilijker om minder alcohol te drinken of te stoppen met drinken. Door het signaleren van beginnende alcoholproblemen kan een verslaving en ernstige gezondheidsproblematiek in de kiem gesmoord worden waardoor er veel gezondheidswinst behaald kan worden.

De omgeving van de student is belangrijk in het herkennen van alcoholproblematiek. De omgeving van de student, zoals studentenbesturen en studentvertrouwenspersonen zijn te vinden binnen studentenverenigingen, studieverenigingen of ander soortige verenigingen zoals studentensportverenigingen. De studentdecanen, mentoren, docenten en studieadviseurs zijn te vinden binnen de onderwijsinstellingen. De Landelijke Kamer van Verenigingen heeft aangesteld dat alle studentenverenigingen dienen te beschikken over een studentvertrouwenspersoon en de verenigingen en onderwijsinstellingen dienen allemaal alcoholbeleid te hebben opgesteld.

Vanuit de werkgroep Jeugd (en studenten) zijn er werkkaarten ontwikkeld om de omgeving van de student handvatten te bieden om alcoholproblematiek te herkennen en om het gesprek over alcohol te kunnen voeren met een student. Daarnaast geven de werkkaarten ook richting waar een student aan kan kloppen voor hulp. Om de werkkaarten te ondersteunen, is ook een handreiking op gesteld ter achtergrondinformatie bij de werkkaarten. Deze producten zijn te vinden onder ‘producten’.